Deze week werkte ik mee aan een productie over #metoo. NRC Handelsblad interviewde tientallen mensen, vrouwen én mannen, over een van hun ervaringen met seksuele intimidatie en geweld, en zette hen op de foto.
Mijn verhaal behoort tot de minst erge, als je toch in gradaties wilt kijken: ik ben nooit verkracht. Ik deelde een verhaal dat ‘gewoon’ tot mijn dagelijkse realiteit behoort: lastig gevallen worden, betast worden, in de publieke ruimte, thuis en op vakantie. Maar dat is ook belangrijk: dat zijn dingen die je als vrouw maar lijkt te moeten accepteren. Dat een onbekende man op een festival zijn hand tussen je benen steekt, dat een ander je achtervolgt op vakantie en zegt dat je mee moet, dat iemand je stiekem over je onderrug wrijft op een moment dat je er niets van kunt zeggen omdat je in gezelschap bent, want ‘misschien is het niet zo bedoeld’, dat een vreemde je via Facebook berichtjes stuurt met wat hij met je wil doen.
Er zijn ook verhalen die ik liever niet deel: nare ervaringen met een ex-vriendje bijvoorbeeld. Anderen waren wel zo moedig. Het is een aangrijpende collectie verhalen geworden, verhalen die gehoord moeten worden. Ik sta op de voorkant. Niet vanwege de intensiteit van mijn verhaal, maar vanwege de foto als afbeelding op zich. Ik ben geen slachtoffer, maar ik ben wel vaak bang geweest en kwaad. Ik heb me verdrietig en vies gevoeld, door situaties waarin ik geen aandeel had; het werd bijvoorbeeld voor mij bepaald dat ik zijn penis moest zien, toen ik een man een aansteker gaf: opeens ben je deelgenoot.
Deze week heeft me ook dingen laten herinneren waar ik nooit meer aan denk, omdat ik me er destijds zo voor schaamde: dat ik toen ik negentien was, uitgenodigd werd voor een etentje bij een oudere man, een advocaat van in de zestig, thuis. Ik was mijn oplader vergeten en moest daarvoor de dag erna terug. Hij stond toen heel dicht bij me in zijn keuken en raakte mijn bovenarm aan, zei dat hij van mooie bovenarmen hield. Ik ben snel weggegaan. Ik had toen een vriendje en het voelde alsof ik was vreemdgegaan, alsof ik suggestief was geweest waardoor de situatie zich zo had ontvouwd. Dat het mijn schuld was.
Ik lig niet wakker van mijn eigen ervaringen, maar wel van de situatie in zijn geheel: dat je in je eigen vrijheid wordt belemmerd, dat je je anders gaat bewegen binnen de samenleving, dat je zorgt dat de batterij van je telefoon nooit leeg is en dat je vriendinnen je appen als ze veilig thuis zijn. Dat ik geen enkele vrouw ken die nooit in aanraking gekomen met seksuele intimidatie of geweld. De meeste mannen zijn geen bedreiging en die het wel zijn, zijn het niet altijd bewust. Ik ben niet bang, noch wil ik een soort poster girl zijn voor seksueel geweld. Ik heb de afgelopen week zoveel vrouwen horen zeggen: ‘Ik wil geen slachtoffer zijn. Mijn verhaal valt wel mee.’ Maar het gaat om de totaliteit aan ervaringen en dat vangt NRC in mijn ogen heel goed in deze weekendeditie.
P.S. De portretten zijn van Frank Ruiter. Interviews/redactie: Kim Bos, Freek Schravesande en Danielle Pinedo.
Een linkje is natuurlijk ook handig: https://www.nrc.nl/nieu…/2017/…/20/zij-ook-13595450-a1578077 (Maar koop ook eens de papieren krant als je zin hebt.)
Amber-Helena Reisig 